Loading

Αγοραφοβία

Η λέξη αγοραφοβία έχει ως πρώτο συνθετικό της τη λέξη «αγορά» που σημαίνει τη συγκέντρωση κόσμου, και περιμένουμε να σημαίνει πως οι άνθρωποι φοβούνται αυτό, αλλά ουσιαστικά δε φοβούνται την «αγορά» αλλά τους ίδιους τους εαυτούς τους. Συγκεκριμένα φοβούνται τις αντιδράσεις τους ή τις αντιδράσεις των άλλων για το άγχος που θα νιώσουν ή αισθάνονται ότι απειλείται η υγεία τους και η «αγορά» θα σταθεί εμπόδιο στο να βοηθηθούν άμεσα. Οι άνθρωποι που έχουν αγοραφοβία (agoraphobia) φοβούνται και αποφεύγουν καταστάσεις όπου η διαφυγή μπορεί να είναι δύσκολη ή δε θα μπορούν να βοηθηθούν εύκολα στην περίπτωση που πάθουν πανικό ή νιώσουν έντονο άγχος. Δύο βασικά σχήματα ενεργοποιούνται στην αγοραφοβία, το σχήμα εγκλωβισμού και το σχήμα της αβοηθησίας . Έτσι, σύμφωνα με το πρώτο σχήμα, τα άτομα αποφεύγουν καταστάσεις στις οποίες νιώθουν ότι είναι δύσκολη η άμεση διαφυγή σε περίπτωση πανικού ή έντονου άγχους, όπως είναι πλήθος κόσμου, σινεμά, θέατρα, σε ουρές, σε μποτιλιάρισμα, σε αεροπλάνα, σε μέσα μαζικής μεταφοράς. Καταστάσεις στις οποίες νιώθουν ότι είναι εγκλωβισμένα. Κάποιες φορές αγχώνονται και στη σκέψη  πως θα γίνουν ρεζίλι αν χρειαστεί να σηκωθούν ξαφνικά και να φύγουν από ένα κλειστό χώρο λόγω του άγχους τους. Σύμφωνα με το δεύτερο σχήμα, τα άτομα αποφεύγουν καταστάσεις στις οποίες νιώθουν ότι είναι μόνα για αρκετό χρονικό διάστημα, όπως στο σπίτι ή σε ένα έρημο δρόμο. Καταστάσεις στις οποίες νιώθουν αβοήθητα ακόμη και σε μέρη όπου φαίνονται ασφαλή. Επειδή αυτές οι καταστάσεις προκαλούν σταθερά άγχος, τα άτομα αρχίζουν και τις αποφεύγουν εντελώς και αυτό με τη σειρά του έχει ως αποτέλεσμα να τους περιορίζει αρκετά στη λειτουργικότητά τους αφού αρχίζει για παράδειγμα, να μειώνεται η ικανότητά τους να ταξιδεύουν, να δυσκολεύονται να μετακινηθούν προς την εργασία τους, να κάνουν ψώνια σε μαγαζιά ακόμη και στο σούπερ μάρκετ. Παράλληλα, διαμορφώνουν μηχανισμούς αναζήτησης ασφαλειών, τα λεγόμενα μπαστουνάκια, όπως το να κυκλοφορούν με κάποιον δικό τους άνθρωπο, με ένα μπουκαλάκι νερό, με αγχολυτικά, με σκυλάκι, με το κινητό τηλέφωνο. Αυτό έχει αρνητικές συνέπειες στην ζωή τους σε κοινωνικό, επαγγελματικό και όποιον άλλο σημαντικό τομέα στη ζωή τους.

Για να έχει κάποιος τη διαταραχή αυτή θα πρέπει να βιώνει έντονο άγχος και φόβο ή και να αποφεύγει δύο από τις προαναφερθείσες καταστάσεις.

Είναι πολύ σύνηθες άνθρωποι με Διαταραχή Πανικού να έχουν και αγοραφοβία αλλά υπάρχουν και άνθρωποι που έχουν μόνο αγοραφοβία και δεν έχουν βιώσει ξαφνικές και επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού, άρα δεν πληρούν κριτήρια και για διαταραχή πανικού.

Η αγοραφοβία αν δεν αντιμετωπιστεί, το άτομο θα αποφεύγει όλο και περισσότερες καταστάσεις χωρίς αυτό να έχει σταματημό.